mapa witryny   


Baza dydaktyczna
warunkiem skuteczności nauczania kursowego

Działalność edukacyjno - wychowawcza prowadzona w Ośrodku Dokształcania Zawodowego bardzo często spotyka się z brakiem zrozumienia władz oświatowych, zarówno szczebla podstawowego jak i ministerialnego.
Brak zrozumienia zagadnień związanych z działalnością ODZ - ów wynika z niedostatecznego zainteresowania tego typu działalnością przez władze oświatowe i samorządowe. Działalność ODZ - ów cechuje szczególna specyfika i odmienność w działaniach wychowawczych i edukacyjnych. Praktycznie nie można dokonywać nawet zbliżonych porównań w odniesieniu do placówek gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych w obszarach wychowania i nauczania.
Na czym polega zatem specyfika świadczonych usług przez Ośrodki Dokształcania Zawodowego? Można to przedstawić następująco:

  • uczniowie na poziomie zasadniczych szkół zawodowych kierowani są do ODZ - ów przez swoje szkoły macierzyste w celu nauki przedmiotów zawodowych
  • nauka w ODZ - tach odbywa się w systemie dwustopniowym
  • uczniowie klas drugich zasadniczych szkół zawodowych kierowani są na kursy I stopnia trwające sześć tygodni
  • uczniowie klas trzecich trafiają na kursy II stopnia które trwają osiem tygodni
  • tematyka zajęć na kursach drugiego stopnia jest kontynuacją ciągów tematycznych z kursów pierwszego stopnia w poszczególnych przedmiotach wraz z opanowaniem zagadnień z nowo wprowadzanych przedmiotów
Uczniowie podczas trwania nauki w macierzystych szkołach odbywają zajęcia praktyczne w różnych zakładach pracy, w których kształcą swoje umiejętności praktyczne. Przy tak złożonym systemie edukacyjnym na szczególną uwagę zasługiwać muszą działania wychowawcze i kształcące. Stwarza to określone zapotrzebowanie na specyficzne programy wychowawcze oraz programy nauczania adresowane i dostosowane do potrzeb uczniów kursowych.
Opracowanie programu nauczania z przedmiotu technologia, w zawodzie ciastkarz jest właśnie przykładem próby sprostania określonym zapotrzebowaniom i oczekiwaniom. Innowacją w opracowanym programie nauczania jest wprowadzenie do niego nowego narzędzia dydaktycznego jakim powinna być klasopracownia. Klasopracownia ma wspomagać proces nauczania, łącząc wiedzę teoretyczną z zajęciami praktycznymi. Skąd zatem wynika taka potrzeba, skoro uczniowie i tak odbywają zajęcia praktyczne w różnych zakładach pracy? Problem ten wymaga osobnego wyjaśnienia.
W trakcie wielu kolejnych kursów, uczący zaobserwowali niepokojące zjawisko odnoszące się do występowania braków w wiedzy i umiejętnościach praktycznych. Uwidoczniło to się szczególnie w trakcie organizowanych w kuchni internackiej prezentacjach umiejętności uczniów kursowych. Prowadzone obserwacje pozwoliły wysnuć następujący wniosek:
zróżnicowanie poziomu zakładów w których szkolą się uczniowie, brak rotacji na stanowiskach pracy, jak i wąski asortyment wyrobów - jest przyczyną braków w umiejętnościach praktycznych.
Taki stan rzeczy pozwolił na wypracowanie, wydaje się, sprawdzonego sposobu określania braków w umiejętnościach praktycznych. Uczniowie w pierwszym tygodniu trwania kursu odpowiadają na zestaw pytań, który umożliwia określenie braków w umiejętnościach praktycznych. Pozwala to na precyzyjne w miarę, określenie zestawu wyrobów lub czynności, których dany uczeń nigdy nie wykonywał. Ćwiczenia w pracowni będą zatem dostosowane do zróżnicowanych braków w umiejętnościach praktycznych uczniów. Uczniowie w pracowni, w umiejętnie dobranych zespołach będą nabywali umiejętności w wykonywaniu wyrobów z którymi się nigdy nie spotkali.
Zaproponowany program nauczania wspomagany zajęciami praktycznymi w pracowni powinien w dużej mierze zniwelować dysproporcje w umiejętnościach praktycznych kursantów. Nauka w klasopracowni, oprócz kształcenia umiejętności produkcji określonych wyrobów ciastkarskich, pozwoliłaby na zwrócenie uwagi na kształtowanie właściwych nawyków pracowniczych. Należeć będą do nich tak istotne umiejętności jak: właściwe przygotowanie miejsca pracy, utrzymanie porządku i czystości, przestrzeganie przepisów sanitarnych i higienicznych oraz właściwa organizacja pracy. Opracowany program nauczania posiada odrębne opracowanie w postaci dokumentacji klasopracowni, sporządzone zgodnie z wytycznymi sanitarnymi, p. poż. i technicznymi. Naszym zdaniem realizacja programu łączącego wiedzę teoretyczną z umiejętnościami praktycznymi umożliwi uzyskanie pełniejszej i bardziej wszechstronnej wiedzy przez uczniów kończących dwustopniowy ciąg szkolenia kursowego.
Uczniowie zdobywający wiedzę i umiejętności zgodnie z określonymi standardami, stają się z pewnością bardziej konkurencyjni niż ich koledzy edukowani wg dotychczasowego programu nauczania.

Opracowały dla potrzeb kształcenia kursowego w Ośrodku Dokształcania Zawodowego
Małgorzata Błońska
Barbara Rogacka



Zespół Szkół im. Adama Wodziczki w Mosinie
62-050 Mosina, ul. Topolowa 2, tel. 61-81-32-922, e-mail: zsmosina @powiat.poznan.pl  

Witrynę redaguje: Paweł Zawieja